Autotest – Elektrische auto van Mazda (2020) is net even anders
Marktintroductie zomer 2020, range-extender volgt in 2021
Mazda introduceert in de zomer van 2020 zijn eerste batterij-elektrische auto. Tijdens een eerste kennismaking in de omgeving van Mazda’s R&D-kantoor in Duitsland kon AutoRAI.nl/ZERauto.nl al een klein uurtje rijden met een prototype. Die auto heeft de koets van een CX-30, maar weet dat de productieversie een ander model wordt. Na de testrit kunnen we concluderen dat Mazda het met zijn batterij-elektrische auto net even anders aanpakt dan concurrenten. We leggen graag uit waarom.
Geen grote accu
Mazda is fel tegen grote accupakketten. Christian Schultze –topman Research & Operations van Mazda Motor Europe – stelt dat een batterij groot genoeg moet zijn om aan de mobiliteitsbehoeftes van een klant te voldoen, maar dat er ook rekening gehouden moet worden met de impact van de CO2-uitstoot om zo’n accupakket te produceren. “Dit noemen we ook wel ‘battery right sizing’. Rekening houden met het feit dat je 95 procent alleen in een auto rijdt, is het te gek voor woorden dat je in die gevallen 2.200 tot 2.500 kilogram moet verplaatsen om één persoon van A naar B te brengen. Daarom kiezen wij voor een kleinere batterij. Een 100 kWh batterij is mogelijk, maar absoluut niet redelijk. Je hebt geen enorme batterij nodig”, zegt Schultze.
e-TPV
De elektrische prototypes van Mazda hebben de naam e-TPV. Dat staat voor ‘electric technology prototype vehicle’ al spreekt Mazda liever over een ‘electric test proofout vehicle’. Aan de buitenkant zien we de CX-30, maar het gaat in dit geval puur om het onderstel, de elektromotor en het accupakket. Even de specificaties van Mazda’s e-TPV op een rij:
Batterij: lithium-ion
Totaal voltage: 355 Volt
Accucapaciteit: 35,5 kWh
Koeling accu: airco-unit
Elektromotor: AC synchroonmotor
Koelsysteem elektromotor: watergekoeld
Maximum vermogen elektromotor: 105 kW (142,8 pk)
Maximum koppel elektromotor: 265 Nm
Opladen AC: 6,6 kW
Opladen DC: tot 50 kW
Actieradius
De batterij is zoals bij elke andere recente batterij-elektrische auto verwerkt in de bodemsectie van de auto, dus tussen de vóór- en achterwielen. Ter bescherming van het accupakket heeft Mazda een speciaal frame ontwikkeld. Het oplaadpunt zit op de plek waar normaal de brandstoftankopening zit. Over de actieradius van het 35,5 kWh lithium-ion accupakket doet Mazda nog geen uitspraken. Schultze: “Gemiddeld legt een persoon ongeveer 60 kilometer per dag af. De actieradius is groot genoeg om die afstand meerdere keren te overbruggen.” Wij gokken op een WLTP-range van ongeveer 220 kilometer.
Exclusief: rijden in prototype elektrische Mazda (2020) – AutoRAI TV
Weten wat je doet
Tijdens het rijden in de prototypes is niet te zien hoeveel resterende range erin nog in de batterij zit. We zien enkel een SOC-percentage staan op het display, een afkorting voor State of Charge. Het rijden in een prototype is altijd een bijzondere gewaarwording. Alleen op pad mag nooit, want je rijdt in een auto waarin dit geval Mazda miljoenen euro’s heeft geïnvesteerd. Daar ben je als autofabrikant zuinig op. Maar dat er een bijrijder van Mazda mee rijdt, komt ook doordat vrijwel alle systemen in een prototype zijn uitgeschakeld. Geen airbags, geen ESP, geen veiligheidssystemen. Kortom: je moet weten wat je doet. Alles loopt vlekkeloos en dat komt onder meer omdat je al na enkele meters een vertrouwd gevoel hebt in de elektrische Mazda.
Brug slaan tussen benzineauto en elektrisch voertuig
Het is misschien raar om te zeggen, maar we hebben na enkele kilometers al niet meer het idee dat we in een batterij-elektrische auto van Mazda rijden. Dat komt onder meer doordat Mazda tijdens het versnellen een soort ‘motorgeluid’ afspeelt. Door de speakers klinkt een licht gebrom. Tot ongeveer 100 km/u is het geluid goed hoorbaar, daarna zwakt het wat af. Het geluid klinkt plezierig, maar is volgens Mazda ook noodzakelijk voor feedback aan de bestuurder. Je hoort namelijk precies hoeveel ‘gas’ je geeft. “We onderzoeken nog of we het geluid ook uitschakelbaar maken. Voordeel van dit geluid is dat we een brug slaan tussen een conventioneel voertuig en een elektrisch voertuig”, aldus Alexander Fritsche, Manager Platform Team R&D Centre, Mazda Motor Europe.
Niet overdreven snel, wel vlot
De acceleratie van Mazda’s elektrische auto is soepel en vlot, maar niet overdreven snel. De 142,8 pk en 265 Nm sterke elektromotor zorgt voor een aangename versnelling, vergelijkbaar met een Mazda 3 Skyactiv-X-benzinemotor met 181 pk. Geen overdreven powerpush dus, maar een aangename versnelling. Boven de 140 km/u is de meeste versnelling wel afgelopen. Schultze: “Veel vermogen is niet altijd veilig. Wij kiezen liever voor de veiligheid van een conventioneel voertuig. We willen een harmonieus geheel waarmee iedereen overweg kan.”
Gewicht
Mazda stelt dat het gewicht van de elektrische CX-30 vrijwel gelijk is aan het gewicht van de productieversie van Mazda’s batterij-elektrische auto. Hoeveel de auto precies weegt, is nog niet duidelijk. Een gokje: 1.600 tot 1.700 kilogram. Een CX-30 met benzine- of dieselmotor weegt ongeveer 1.400 tot 1.500 kilogram.
One pedal driving?
Elektrische auto’s zijn in staat om tijdens het liften van het ‘gaspedaal’ af te remmen op de elektromotor om gelijktijdig energie terug te winnen. De elektrische Mazda doet dat ook, maar op een totaal andere manier dan bijvoorbeeld een Nissan LEAF, BMW i3 of Tesla Model 3. In die modellen reageert de auto vrij agressief bij het liften van het gaspedaal. Je kan de auto zelfs tot stoppen dwingen zonder het rempedaal aan te raken. Dit noemen we ook wel ‘one pedal driving’.
Postuurverandering
Mazda laat de auto in de standaardmodus meer uitrollen, zoals bij een benzine- of dieselauto. Er wordt net zoveel energie teruggewonnen zoals bij een Tesla of Nissan, maar Mazda wil alles zo natuurlijk mogelijk aan laten voelen. “In principe zijn we geen fan van alleen one pedal driving. Het lichaam moet zonder beweging in de auto blijven zitten. Afremmen zonder postuurverandering”, zegt Heiko Strietzel, Manager Powertrain Team, R&D Centre, Mazda Motor Europe.
Rust geven aan het lichaam
Het is dus Mazda’s doelstelling om zoveel mogelijk rust te geven aan het lichaam. Dat houdt in dat Mazda probeert te voorkomen dat je de spieren in je torso moet aanspannen om de vertraging op te vangen. Met subtiel uitrollen wordt dat voorkomen. Indien de auto extra moet afremmen, dan gebruikt de bestuurder het rempedaal, precies zoals in een benzine- of dieselauto.
Rijdt goed!
Bij gebruik van het rempedaal remt de auto in eerste instantie agressiever af op de elektromotor om pas daarna over te schakelen op de fysieke remmen. Het mag gezegd worden: dit rijdt bijzonder prettig. Alleen in druk stadsverkeer is meer vertraging met het liften van het ‘gaspedaal’ wenselijk. Daar houdt Mazda ook rekening mee, want er komen extra modi voor het regenereren van energie. In de standaardmodus voelt alles heel natuurlijk aan dat je eigenlijk al snel vergeet dat je met een elektrische auto onderweg bent.
Acoustic Vehicle Alert System
Elektrische auto zijn verplicht om zich hoorbaar te maken in het verkeer. Om die reden installeert Mazda ook een zogeheten AVAS-systeem. Zo’n acoustic vehicle alert system is actief tot 30 km/u en laat omstanders – bijvoorbeeld in de stad – horen dat er een elektrische auto aan komt. Zonder zo’n systeem zou je een EV nauwelijks horen aankomen.
Trommelgeroffel: de wankelmotor keert terug!
De marktintroductie van Mazda’s eerste batterij-elektrische auto staat in de planning voor de zomer van 2020. Vanaf de zomer van 2021 wordt het helemaal interessant, want vanaf dat moment komt Mazda met een variant met range-extender. En dat wordt een – trommelgroffel… – wankelmotor! Jawel, de wankelmotor – ook wel rotatiemotor genoemd – keert terug bij Mazda.
Range-extender
Schultze: “De rotatiemotor is een ideaal middel om aan lokale marktomstandigheden te voldoen. Niet in alle landen is er een goede laadinfrastructuur, dan biedt een range-extender uitkomst. We zien we de range-extender als een multifunctionele toolkit. Je kan de techniek bovendien in diverse aandrijflijnen toepassen, ook in een plug-in hybride of normale hybride. Daarnaast werkt een wankelmotor niet alleen met benzine, maar ook met LPG, CNG en met waterstof.”
Wankelmotor wekt stroom op
Het idee is simpel: als het accupakket leegt dreigt te raken, wekt de wankelmotor weer stroom op. Deze wankelmotor – naar schatting ongeveer 300 of 400 cc groot – opereert bij toerentallen in het middengebied. Die zijn volgens Mazda het meest efficiënt. Het toerental kan variëren, afhankelijk van de stroombehoefte.
Keuzes maken
Over de technische details en invulling van het systeem kan Mazda nog geen uitspraken doen. De techniek is in de basis gereed, maar Mazda moet nog bepaalde zaken afstemmen. Schultze: “We zijn natuurlijk een relatief kleine speler in de auto-industrie. Om die reden hebben we een beperkte capaciteit. De ontwikkeling van de nieuwe CX-30 en Mazda 3 hebben bijvoorbeeld veel tijd opgeëist van ons ontwikkelingsteam. We moeten keuzes maken. Om die reden komt de wankelmotor niet in 2020 maar in 2021 op de markt.”
Conclusie eerste indruk elektrische Mazda
Mazda’s vaart met zijn eerste batterij-elektrische auto dus een eigen koers. Het is een auto voor stedelijke omgevingen waarbij de gebruiker vaak in de stad of op buitenwegen rijdt en heel af en toe de snelweg op moet. Het eerste gevoel zegt dat Mazda met zijn elektrische auto een voertuig met conventionele verbrandingsmotor zoveel mogelijk heeft willen benaderen. En daarin zijn ze bijzonder goed geslaagd. Op die manier wordt de overstap naar een batterij-elektrische auto voor iemand die al twintig jaar met een verbrandingsmotor rijdt bijzonder klein. Nu nog wachten op de productieversie waarin we ongetwijfeld ook snel gaan rijden.
Nog geen reacties