EV’s van Toen: de eerste elektrische MPV’s?
Grootse elektrificatieplannen - in de jaren '90
Bij het begrip ‘elektrische auto’s’ denken we al snel aan de recente ontwikkelingen. Het concept van een volledig elektrische aandrijflijn is echter net zo oud als dat van de auto zelf. In de onregelmatig verschijnende rubriek EV’s van Toen schijnen we het licht op enkele van de ‘vergeten’ pioniers.
Elektrische minivans
Deze keer enkele relatief recente modellen: de elektrische minivans van Chrysler. Deze auto’s kunnen worden gezien als een van de eerste moderne, volledig elektrische auto’s. De kans is echter groot dat je ze nog nooit gezien hebt.
Nationale norm
Jarenlang mocht de staat Californië zelf de emissie-eisen voor nieuwe auto’s bepalen, ook als die strenger waren dan de nationale norm. Al in de vroege jaren ’90 wilde de staat actief toewerken naar steeds zuinigere voertuigen, met als uiteindelijke doel emissievrij vervoer. Verschillende autofabrikanten wilden graag laten zien dat zij deze uitdaging wel aan konden. Een van hen was Chrysler.
Chrysler TEVan
Het eerste productiemodel verscheen in 1993, op basis van de Chrysler Voyager. De auto werd omgedoopt tot Chrysler TEVan en kreeg een gelijkstroommotor aan boord. Die werd gevoed door een 38 kWh 180V nikkel-metaal-accupakket dat zo’n 900 kilo woog. Het totale leeggewicht kwam daarmee op ruim 2.600 kg. Optioneel kon men ook kiezen voor een nikkel-cadmium-accupakket. Opvallend is dat de bestuurder ondanks de volledig elektrische aandrijflijn gewoon nog handmatig moest schakelen, tussen low gear en high gear.
De TEVan had een piekvermogen van 65 pk en de topsnelheid lag op een redelijke 105 km/h. De theoretische actieradius bedroeg grofweg 130 kilometer. Dat is naar huidige maatstaven niet veel, maar naar de stand van de techniek van toen een heel nette waarde. In de praktijk haalde de auto zo’n 90 kilometer (80 km voor nikkel-cadmiumversie), nog steeds netjes voor die tijd.
De TEVan bood plaats aan vijf inzittenden. Doordat het accupakket onder de vloer was ondergebracht, was de volledige bagageruimte nog beschikbaar. De TEVan was met een verkoopprijs van zo’n $ 120.000 overigens niet bepaald een koopje. De auto werd vrijwel uitsluitend zakelijk verkocht aan wagenparkbeheerders. Over de productieomvang doen verschillende cijfers de ronde, maar het aantal ligt tussen de 56 en 80 geproduceerde exemplaren. De productie eindigde in 1995.
Futuristische conceptcar
Chrysler had serieuze plannen met de elektrische aandrijving en dacht al vroeg na over een tweede generatie van de TEVan. Op de North American International Auto Show van 1992, dus nog voordat de TEVan in productie ging, presenteerde Chrysler de Dodge EPIC Concept. Een voorbode voor de nieuwe generatie Minivan-modellen, met een zeker voor die tijd erg futuristische vormgeving. Eigenlijk komt de EPIC nog altijd nauwelijks verouderd over.
De letters EPIC staan voor Electric Power Interurban Commuter. De conceptcar is een hybride en had dus nog een verbrandingsmotor aan boord. Die werd wel gecombineerd met een groot nikkel-metaal accupakket, dat goed was voor een volledig elektrische actieradius van maar liefst 193 km. Het is bijna alsof we het over een hedendaagse conceptcar hebben.
Dodge Caravan EPIC
De EPIC Concept droogde in 1996 op als de derde generatie Chrysler Minivans. Bijzonder voor die tijd was dat men bij de ontwikkeling van de auto vanaf het begin al rekening hield met de mogelijkheid van alternatieve aandrijflijnen. Zo werd de bodem van de auto extra hoog geplaatst. Zo hadden de inzittenden een prettig hoge zit, maar was er onder de wagenvloer ook alvast ruimte voor een eventueel accupakket.
Aanvankelijk was de nieuwe Minivan-serie uitsluitend leverbaar met verbrandingsmotoren, maar in 1997 verscheen van de Dodge Caravan en Plymouth Voyager ook daadwerkelijk een volledig elektrische uitvoering: de EPIC. De Caravan/Voyager EPIC kreeg een nieuw ontwikkelde aandrijflijn. Aanvankelijk met een lood-zuur accupakket, maar dat werd al in 1998 vervangen door een 336V nikkel-metaal-accupakket. De EPIC had ook al technologie die de accu weer oplaadt tijdens het afremmen.
In tegenstelling tot de TEVan kreeg de Caravan EPIC een wisselstroom-elektromotor en ook schakelen hoefde niet meer. De theoretische actieradius bedroeg nog steeds 130 kilometer (de eerdere lood-zuurversie kwam iets minder ver) en de topsnelheid was begrensd op omgerekend 128 km/h. Met een wagengewicht van iets meer dan 2.200 kg was de Caravan/Voyager EPIC ook duidelijk lichter dan voorganger TEVan. Ook nu werd de elektrische versie gebouwd op basis van de vijfzitsuitvoering. Wel was er volledige montagevoorbereiding voor een eventueel achteraf toe te voegen achterbank.
Opnieuw werd de auto hoofdzakelijk aangeboden aan wagenparkbeheerders en alleen via een leaseconstructie. De auto bleef in productie tot en met 2001, toen de nieuwe generatie Chrysler Minivans op de markt kwam. Opnieuw zijn exacte productieaantallen onbekend, maar waarschijnlijk zijn er ruim 200 Caravan/Voyager EPIC’s gebouwd. Na de leaseperiode zijn veruit de meeste exemplaren vernietigd, waardoor er nu nog maar zo’n tien stuks van over zouden zijn.
Toekomstplannen
De aanvankelijk grootse plannen ten spijt: na de Dodge Caravan EPIC was het elektro-avontuur voorbij. Concrete argumenten zijn niet bekend, maar het ligt voor de hand dat de techniek nog niet rijp was voor winstgevende en/of grootschalige serieproductie. Toch was Chrysler de plannen niet vergeten.
In 2008 presenteerde het merk de Chrysler Town & Country EV en de Chrysler ecoVoyager. Die eerste was, anders dan de naam doet vermoeden, een plug-in hybrideversie met specificaties die zelfs naar huidige maatstaven niet verkeerd zijn. Zo kon de Town & Country EV ruim 60 kilometer volledig elektrisch afleggen. Uiteindelijk bleef het bij een kleine serieproductie van 25 exemplaren, voor een demonstratieproject.
De ecoVoyager was opnieuw een futuristische conceptcar voor een ruime gezinsauto met volledig elektrische aandrijflijn. De auto had een lithium-ion accupakket, aangevuld met een brandstofcel als range extender. Samen zijn ze goed voor een actieradius van maar liefst 483 kilometer.
In 2009 werden in samenwerking met postbedrijf USPS serieuze plannen gemaakt voor volledig elektrische Chrysler Town & Country’s. Die werden uitgevoerd in besteluitvoering, voor postbezorging. Mede door een gebrek aan overheidssteun (en dus financiële middelen) kwam dat project uiteindelijk niet van de grond. Het bleef bij enkele prototypes, in plaats van de oorspronkelijk geplande 250 productie-exemplaren.
Van productieversies kwam het in alle gevallen dus niet. In 2011 werd definitief een streep gezet door de elektroplannen, wat ongetwijfeld te maken zal hebben gehad met de financiële problemen van destijds. De bijbehorende ontwikkelingsafdeling werd verkocht aan Polaris, een fabrikant van compacte offroadvoertuigen.
Wel is er sinds 2016 een plug-in hybrideversie van de huidige Chrysler Pacifica, de opvolger van de Voyager-modellijn. Die kan zo’n 50 kilometer volledig elektrisch afleggen. Of we in de toekomst weer een volledig elektrische minivan kunnen verwachten? Wie weet…
Nog geen reacties