Zo werkt dat: de koppeling

De koppeling is, het woord zegt het al een beetje, de verbinding tussen motor en transmissie. Na het starten draait de motor, maar staan de tandwielen in de transmissie nog stil. De koppeling zorgt ervoor dat het vliegwiel van de motor vloeiend aangrijpt op het hoofdtandwiel van de transmissie, zodat de eerste versnelling probleemloos ingeschakeld kan worden. Eenmaal gekoppeld draaien motor en transmissie op dezelfde snelheid en worden de wielen aangedreven. Dit geldt natuurlijk ook voor het schakelen tussen de andere versnellingen. De koppeling zorgt voor een vloeiende overgang van de draaisnelheid van motor en transmissie.

Koppeling versleten?

Is de koppeling versleten, dan merk je dat aan een aantal zaken. Dat merk je zelfs als de motor nog uit staat. Trap je de koppeling in en hoor je kloppen, piepen, of rammelen? Dan is dat een teken van slijtage. Ook na het starten en opwarmen van de motor duiden bijgeluiden op een versleten koppeling. Wat de bijgeluiden precies veroorzaakt en welk onderdeel van de koppeling dus versleten is, kan uw garage het beste beoordelen.

Er zijn nog meer kenmerken van een versleten koppeling. Bijvoorbeeld een trillend koppelingspedaal tijdens het koppelen, of dat het schakelen tussen de versnellingen lastiger gaat. Ook het brandstofverbruik kan toenemen. Als de koppeling heel erg versleten is, dan kan je zelfs merken dat de motor warmer wordt dan gebruikelijk of kan er zelfs een brandgeur ontstaan.

Brandgeur?

Deze brandgeur is niet direct reden tot paniek. De geur ontstaat doordat de koppeling niet genoeg grip meer krijgt op de tandwielen van motor en transmissie. De onderdelen schuren dus langer langs elkaar dan hoort, worden warm en beginnen te stinken. De auto staat dus niet in brand, maar het is wel een duidelijk teken dat de koppeling echt op korte termijn vervangen moet worden.

Handige en eenvoudige tips

Doordat het verschil in draaisnelheid opgevangen moet worden door de koppelingsplaat, slijt een koppeling altijd wel. Toch zijn er een aantal handige en eenvoudige tips om ervoor te zorgen dat de koppeling langer meegaat. Vroegtijdige slijtage van de koppeling is namelijk bijna altijd een gevolg van verkeerd gebruik.

1. Zo kort mogelijk intrappen

Vooral beginnend bestuurders trappen de koppeling te lang in en laten hem te rustig aangrijpen. Zo weet je zeker dat je goed en vloeiend schakelt, maar het zorgt ook voor extra slijtage. Trap de koppeling echt zo kort mogelijk in en laat hem zo snel mogelijk weer aangrijpen. Misschien schakel je hierdoor wat minder vloeiend, maar dat is gewoon een kwestie van oefenen.

Sommige bestuurders hebben de gewoonte om tijdens het rijden hun voet niet naast, maar boven het koppelingspedaal te laten rusten. Dat is niet aan te raden. Je kunt zo namelijk gemakkelijk ongemerkt het pedaal iets intrappen, wat natuurlijk voor onnodige slijtage zorgt.

2. In neutraal bij het stoplicht

Een veel voorkomende gewoonte: tijdens het wachten voor het stoplicht is de eerste versnelling ingeschakeld, met de koppeling ingetrapt. Zo ben je sneller weg zodra het licht weer groen is. Door de koppeling langere tijd ingetrapt te houden slijt niet zozeer de koppeling zelf, maar wel bijbehorende onderdelen die de koppelingsplaat heen en weer bewegen. Zet de auto tijdens het wachten voor het stoplicht dus in neutraal.

3. Parkeer niet in de versnelling

Zeker bij parkeren op een helling, zetten veel mensen de auto tijdens het parkeren in de eerste versnelling of achteruit. Ook hierbij slijt niet zozeer de koppelingsplaat zelf, maar wordt wel de koppelingsmechaniek continu op spanning gehouden. Dat is niet goed voor de levensduur. Daarnaast komt er bij parkeren in de versnelling ook continu kracht op de transmissie te staan. Parkeer dus altijd met de versnelling in neutraal en gebruik de handrem om de auto op zijn plaats te houden. Voor extra zekerheid bij parkeren op een helling kan je altijd nog de voorwielen naar de stoeprand toe draaien.

4. Niet remmen op de motor

Vaak wordt aangeraden om zo veel mogelijk te remmen op de motor. Dit heeft ook wel voordelen, zoals minder slijtage aan de remmen. Voor de koppeling is het juist minder goed, want het zorgt ook voor een extra belasting van de koppelingslagers. Verder loont het ook om tijdens het rijden verder vooruit te kijken. Nog even opschakelen terwijl je alweer bijna moet afremmen is ook een onnodige belasting van de koppeling.

5. Leg je hand niet op de pook

Ook zo’n gewoonte van sommige bestuurders: de rechter hand ontspannen op de versnellingspook laten rusten. Dat kleine beetje duwen op de pook kan ervoor zorgen dat de schakelvork enigszins in de transmissie wordt geduwd. Hierdoor komen draaiende delen tegen elkaar die dat normaal gesproken niet doen: ook weer extra en onnodige slijtage dus.

Meer tips en informatie zijn te vinden op:

https://www.besteonderdelen.nl/onderdelen/koppelingsset.html
https://www.autoblog.nl/techniek-zo-houd-je-koppeling-en-bak-lekker-lang-heel