Smokers (TNO) over elektrische auto: ‘Lange adem nodig’

Luchtkwaliteit

Volgens de TNO’er gaat het om 4 thema’s: luchtkwaliteit, geluid, klimaat en energie. Wat betreft luchtkwaliteit: ‘De verbrandingsmotor wordt steeds schoner. Het voordeel van elektrisch rijden neemt daarmee af. Alleen in specifieke probleemsituaties als binnensteden kun je een verschil maken met de elektrische auto. Daarom streeft Amsterdam naar 10.000 elektrische auto’s in 2015.’

Geluid misschien?

Over het geluidsvoordeel van de elektrische auto ten opzichte van traditionele auto’s twijfelt Smokers. Elektrische auto’s zijn wel stiller, maar dat valt gewoon niet op in het verkeer. ‘Tot 80 km/u is de EV in het voordeel. Op hogere snelheid maken banden en rijwind de meeste herrie. Geluid en geluidsbeleving is een lastig fenomeen. Als bijvoorbeeld de helft van alle auto’s geluidloos door de straat rijdt , ervaar je als voetganger geen enkele geluidsreductie.’

Klimaat?

‘Om opwarming van de aarde te vermijden, is afgesproken dat we in 2020 een zeer sterke CO₂-reductie realiseren ten opzichte van 1990. De transportsector groeit in die periode en stoot daardoor 3 x meer uit als in 1990. Daarom moeten we daar een in grijpende verandering bewerkstelligen.’

Aardolie

Ook de voorraad fossiele brandstoffen vraagt de aandacht. Smokers: ‘Vanaf 2010 zijn we steeds afhankelijker van nog te ontwikkelen en nog te ontdekken olievelden om aan de vraag te voldoen.’

Well-to-wheel-efficiency

Lost elektrisch rijden de problemen eigenlijk wel op (groei CO₂-uitstoot, brandstofschaarste)? Dan speelt de vermaarde well-to-wheel-discussie mee. Wat zegt Smokers daarover? ‘Zelfs met 100 % kolenstroom rijdt een elektrische auto 10 tot 20 % schoner. De Nederlandse productiemix maakt de ev 30 tot 55 % schoner en in Europa gaat het om gemiddeld 45 tot 70%. Steeds gerekend over de hele keten.’

De cijfers laten zien dat de EV in het voordeel is, maar ook dat de beoogde CO₂-reductie niet met nieuwe techniek alleen haalbaar is. ‘We moeten leren anders te denken over mobiliteit en er anders mee omgaan. IT-ontwikkeling en verkeersmanagement kunnen daarbij een rol spelen.’

2010 – 2030 – 2050

‘Als we in 2050 de meeste auto’s duurzaam willen laten rijden, dan moet vanaf 2030 de nieuwe techniek massaal beschikbaar zijn. Dat betekent dat we nu zo’n 20 jaar hebben om de verbrandingsmotoren te verbeteren en nieuwe opties te realiseren en ze ook in economisch opzicht volwassen te maken.’

Onzekerheden

Dan de elektrische auto zelf: waar staan we nu? ‘De elektrische aandrijving is er in veel soorten en maten. Accu, plug-in hybride, range extender… Wanneer is welke technisch het beste? Is het beter heel veel hybrides te hebben dan enkele elektrische auto’s? In dit verhaal is er niet 1 winnaar. We moeten gaan rijden, meten en ontwikkelen, want er zijn nog veel onzekerheden.’

Bewijzen

Met name de levensduur van de accutechniek, de werkelijke actieradius en veiligheid zijn thema’s die volgens hem nog onvoldoende zijn uitgekristalliseerd. ‘De accu’s werken, maar we moeten het heel goed laten zien, we moeten het bewijzen.’

Ombouw en veiligheid

In Nederland zijn enkele ombouwers actief die een elektrische aandrijflijn monteren in een bestaand voertuig. ‘Ombouwen is heel geschikt voor specifieke toepassingen met bijzondere gebruikseisen. Het is ook geweldig duur. En… hoe zit het met kwaliteit en veiligheid van deze auto’s. Hoe kunnen we dat controleren en overzien?’

Veel of weinig subsidie

Fabrikanten focussen op personenauto’s. In het kostenverhaal spelen onder meer de restwaarde van de accu, de aanschafprijs mee en dus de Total Cost of Ownership. ‘Die moet gelijk zijn aan die van de huidige auto of heel misschien een beetje hoger. Kunnen we een prijsdaling verwachten? Een laag productievolume maakt de auto’s duur, subsidie kan dan helpen. Maar wat als de subsidie heel goed helpt en we straks met een enorme vloot eerste generatie elektrische auto’s zitten terwijl er nieuwe technieken worden ontwikkeld? En neemt subsidie niet de prikkel voor prijsdaling weg? Het is een instrument dat veel zorg vraagt.’

Opladen

Rond het opladen zijn ook nog wat vraagtekens. ‘Waar kan het, hoe is de betaling geregeld, welke technieken zijn er en maken we gebruik van een intelligent elektriciteitsnetwerk?

Beeldvorming

Elektrisch rijden is afhankelijk van het succes op heel veel deelterreinen zoals gebruikersverwachtingen en -gedag, kostenontwikkeling, de kwaliteit van nieuwe aanbieders en zeker ook beeldvorming in de media. Het overstappen op de nieuwe techniek is duur en er zijn enorm veel onzekerheden. Het kost tijd om innovaties uit te rollen.

Lange adem

De innovators willen graag de nieuwe techniek. De early adopters hebben al hogere eisen ten aanzien van prestaties en prijzen. Daarna moet de elektrische auto nog het mainstream publiek bereiken en overtuigen. Dat proces vergt een lange adem van alle spelers – niet in de laatste plaats de overheid.

2020: 200.00 ‘kan’

‘In 2020 enkele 100.000-en ev’s kan als je de plug-in hybride’s meerekent. We moeten de ontwikkeling niet kapot hypen, daarvoor is het veel te belangrijk. 200.000 auto’s in 2020 kan als het meezit. Het hele proces vraagt goede regie. Ook omdat de ketenefficiency complex is om te sturen. Schone stroom is belangrijk. Maar het is beter niet eerst 20 jaar te wachten tot de stroom groen geproduceerd wordt om dan de eerste elektrische auto’s in gebruik te nemen. We moeten gelijktijdig schakelen, zodat we over 20 jaar elektrische auto’s en groene stroom, hebben.’